دستگاه کلر زنی
کلرزنی مهمترین پیشرفتی است که در عمل تصفیه آب بدست آمده است. تزریق کلر مکمل پالایش و تصفیه آب است و نه جانشین آن. کلر عوامل میکروبی بیماریزا را میکشد ولی بر میکروب ها و بعضی ویروس ها (مانند ویروس فلج اطفال و ویروس هپاتیت) تاثیری ندارد مگر آنکه مقدار آن بسیار باشد.کلر علاوه بر اثر میکروب کوشی و گندزدایی چند ویژگی مهم دیگر از نظر تصفیه آب دارد که شامل موارد زیر میشود.
آهن، منیزیم و هیدروژن سولفید را اکسیده میکند.
بعضی اجزاء که مولد بو و طعم بد هستند را از بین میبرد.
از رشد جلبک ها و زیستمندهای مولد لجن لزج جلوگیری میکند.
به انعقاد آب نیز کمک میکند.
دستگاه کلرزن برای حذف و جلوگیری از رشد باکتری های موجود در آب و مضرات گوناگون ناشی از آن ها ساخته و نصب می شوند. براثر باکتری های موجود درآب و تامل بیماری های فراوان ناشی از آن، نیاز به نصب دستگاه کلرزن داریم که یکی از اصلی ترین کارها در جلوگیری از رشد باکتری ها و نیز حذف آن ها محسوب می شود.
دراستخرهای عمومی و خصوصی شنا، با توجه به آلودگی های ایجاد شده از باکتری ها و رشد قارچ ها و به جود آمدن جلبک و تغییرکردن رنگ آب به رنگ سبز، کلرزنی را با استفاده از دستگاه کلرزنی انجام می دهند. دستگاه های کلرزنی استفاده و کاربردهای فراوانی دارند. از کاربردهای آن می توان به موارد زیر اشاره کرد:
ضد عفونی کردن آب استخرهای شنا و گندزدایی آن، تزریق کلر به صورت مایع و مواد شیمیایی در قسمت خروجی فاضلاب، کلرزنی کردن سردخانه ها، تزریق نمودن اسید به منظور جلوگیری از گرفتن مبدل های حرارتی، حذف هرگونه میکروارگانیسم ها در حوضچه های پرورش آبزیان، وهمچنین جلوگیری از به وجود آمدن قارچ و جلبک ها در محل های که آب به صورت راکد در آن ها قرار داده شده است.
لزوم ضدعفونی کردن آب و فاضلاب
مهمترین خصوصیات میکروارگانیسم آب به قرار زیر است :
بصورت مواد جامد نه محلول در آب موجودند ممکن است بصورت معلق شناور در آب دیده شوند و یا به مواد معلق بچسبند.
ممکن است تعداد ارگانیسم های بیماری زا در آب خیلی زیاد نباشد ولی در موارد زیادی حتی ورود یک عدد از این عوامل باعث بیماری خواهد شد.
با توجه به تکثیر سریع عوامل بیولوژیکی در حضور مواد غذایی، باید انتظار داشت که این عوامل در ورود به بدن به سرعت تکثیر یابند.
در صورت بروز بیماری بعلت بعضی مواد شیمیایی آب ورود باکتری بیماری زا به بدن باعث تشدید آن بیماری خواهد شد.
عوامل مهم موثر در گندزدایی با کلر
غلظت کلر: با بالا رفتن میزان غلظت کلر توان گندزدایی آن افزایش می یابد.
زمان تماس کلر با آب : با افزایش زمان تماس کلر با آب، تاثیر گندزدایی کلر بیشتر میگردد. لذا به غلظت کلر کمتری نیاز می باشد.
PH آب: با افزایش PH آب تاثیر گندزدایی کلر کمتر می گردد. لذا به غلظت کلر بیشتری نیاز می باشد. کلرزنی در pH های پایین تر خیلی موثرتر می باشد. وقتی از کلر گازی استفاده شود، باعث کاهش pH می شود در حالیکه افزودن هیپوکلریت کلسیم و هیپوکلریت سدیم باعث افزایش pH می شود. با توجه به این تغییرات pH انتظار می رود که کلر گازی کارایی گندزدایی بیشتری نسبت به هیپوکلریت در دزهای یکسان داشته باشد.
دمای آب: با افزایش دمای آب، اثربخشی کلر بیشتر می گردد. لذا به غلظت کلر کمتری نیاز است.
مواد خارجی موجود در آب: با افزایش کدورت آب ( به دلیل امکان تماس کمتر کلر با میکروارگانیسم ها ) تاثیر ضدعفونی سازی کلر کمتر می گردد. لذا به غلظت کلر بیشتری نیاز می باشد.
ذرات بزرگتر باعث پناه دادن میکروارگانیسم ها از تماس با کلر شده که باعث افزایش تقاضای کلر می شود. وقتی جامدات معلق در آب یا فاضلاب باشد، کلرزنی در ابتدا باعث غیرفعالسازی باکتری های شناور آزاد منفرد و میکروارگانیسم های به شکل کلنی های کوچک می شوند. پس از این مرحله ی غیرفعالسازی سریع اولیه، سرعت گندزدایی کاهش پیدا کرده و غیرفعالسازی بعدی تابعی از توزیع اندازه ی ذرات خواهد بود.
کلرزن یکی از پکیج های تزریق مواد شیمیایی بسیار پر مصرف است که در تمامی فعالیت های گندزدایی اعم از ضدعفونی کردن استخر ، انتهای دستگاه های تصفیه فاضلاب ، ضدعفونی کردن سردخانه ها و ... از آن استفاده می شود .
با توجه به باکتریهای موجود در آب و بمنظور جلوگیری از رشد آنها و با توجه به مضرات فراوان آنها و احتمال ابتلا به بیماریهای فراوان ، نیاز به نصب دستگاه کلرزن یکی از اصلی ترین کارها در جلوگیری از رشد باکتریها و حذف آنها میباشد .
همچنین در استخرهای شنا با توجه به آلودگی های ایجاد شده و رشد قارچ ها و باکتریها و تشکیل جلبک که باعث کدورت و سبز شدن آب میشود کلر زنی توسط دستگاه کلرزن انجام می گیرد.
کاربردهای کلرزن
کلرزن دستگاهی است شامل یک شاسی و یک پمپ تزریق بهمراه تابلو برق و سایر تجهیزات مربوطه که با تزریق کلر به سیال مورد نظر باعث ضد عفونی آن می شود .
کاربردهای اصلی دستگاه کلرزن عبارتند از :
- ضد عفونی کردن و گند زدایی نمودن آب استخرهای شنا
- تزریق کلر بصورت مایع و مواد شیمیایی در قسمت خروجی فاضلاب
- تزریق نمودن اسید برای جلوگیری از گرفتن مبدل های حرارتی
- کلرزنی نمودن سردخانه ها
- استفاده از کلرزن در حوضچه های پرورش آبزیان
- حذف هر گونه میکروارگانیسم ها و جلو گیری از بوجود آمدن جلبک و قارچ در محل هایی که آب بصورت راکد میباشد .
مخزن کلر محل نگهداری و ترکیب محلول مورد نظر است که توسط میکسر با پروانه و شفت استیل، انحلال به صورت یکنواخت انجام می شود. در نهایت محلول توسط دوزینگ پمپ به محل مورد نظر پمپ می شود.
در واقع تمام تجهیزات اعم از مخزن، میکسر و دوزینگ پمپ با توجه به نیاز مصرف کننده و دبی پساب موجود توسط تیم مهندسی طراحی می شود و نیاز به تنظیمات خاصی توسط اپراتور نمی باشد.
پس از نصب دستگاه کلر زنی ، توجه به یک سری دستورالعمل نگهداری حائز اهمیت است:
مخزن کلر را با مخلوطی از آب تصفیه شده از شیر و مقدار مشخص کلر پر نگه داشته شود. با توجه به راهنمای داده شده و حجم مخزن نسبت اختلاط معلوم می شود.
مخزن به صورت دوره ای باید تمیز شود. اگر مخزن بزرگ است نیاز یه یک شیر تخلیه دارد. باز و بسته کردن شیرها، شستشو و چک کردن تجهیزات باید طبق دستورالعمل انجام شود.
برخی دستورالعمل ها برای تمیز نگهداشتن و بهینه کار کردن پمپ ها و قسمت تزریق نیز وجود دارد که حتماً با توجه به پمپ ارائه شده، دفترچه ی راهنما باید مطالعه شود.